Tác Giả Của Chiến Thắng Mtao Mxây

Nhà máy Chiến Thắng vui mừng đón đoàn khách quý tới tham quan trước thềm diễn ra sự kiện ký kết quan trọng giữa Chiến Thắng Trading và Seaaluk-I.

Trung tâm duy nhất tại tỉnh Tiền Giang có sân sát hạch

Với tổng diện tích 60.000m2. Chúng tôi tự tin đáp ứng nhu cầu và số lượng lên tới 1000 học viên

Là bộ quốc sử đầu tiên của nước ta, gồm 30 quyển, ghi chép lịch sử Việt Nam từ Triệu Vũ Đế đến Lý Chiêu Hoàng.

(Bqp.vn) - Sáng 20/8, tại Hà Nội, Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam đã tiếp Thiếu tướng Kongthoong Soukhavong, Cục trưởng Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Lào) nhân dịp thăm, làm việc tại Việt Nam.

Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng tiếp Thiếu tướng Kongthoong Soukhavong.

Tại buổi tiếp, Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng khẳng định, lãnh đạo cấp cao hai nước luôn coi trọng việc gìn giữ, củng cố mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào trong mọi hoàn cảnh và luôn mong muốn vun đắp mối quan hệ song phương vốn đã tốt đẹp ngày càng trở nên tốt đẹp hơn. Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng nhấn mạnh, hợp tác quân sự, quốc phòng Việt Nam - Lào thời gian qua tiếp tục được thúc đẩy thực chất, hiệu quả, là một trong những trụ cột quan trọng của quan hệ song phương, nổi bật trên các lĩnh vực: Trao đổi đoàn các cấp, nhất là đoàn cấp cao; các cơ chế hợp tác được duy trì hiệu quả; hợp tác quản lý, bảo vệ biên giới; đào tạo nguồn nhân lực; tuyên truyền về quan hệ đoàn kết Việt Nam - Lào; công tác tìm kiếm, quy tập, hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào trong các thời kỳ chiến tranh;  phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương…

Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng chụp ảnh chung với các đại biểu tham dự buổi tiếp.

Thiếu tướng Kongthoong Soukhavong đã thông tin với Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng kết quả cuộc hội đàm giữa Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Việt Nam) và Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Lào); đồng thời bày tỏ mong muốn lãnh đạo Bộ Quốc phòng và Bộ Tổng Tham mưu QĐND Việt Nam tiếp tục tạo điều kiện để hai cơ quan thúc đẩy hợp tác.

Ghi nhận, đánh giá cao kết quả hội đàm, Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng khẳng định, lãnh đạo Bộ Quốc phòng và Bộ Tổng Tham mưu QĐND Việt Nam luôn coi trọng, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho quan hệ hợp tác giữa cơ quan tác chiến của Quân đội hai nước.

Trước đó, sáng cùng ngày, Đoàn đại biểu Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Việt Nam) do Thiếu tướng Nguyễn Huy Cảnh, Cục trưởng Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Việt Nam) làm Trưởng đoàn đã hội đàm với Đoàn đại biểu Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Lào) do Thiếu tướng Kongthoong Soukhavong, Cục trưởng Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu QĐND Lào) làm Trưởng đoàn.

Các đại biểu tham dự hội đàm chụp ảnh chung.

Tại hội đàm, Thiếu tướng Nguyễn Huy Cảnh và Thiếu tướng Kongthoong Soukhavong đánh giá, thời gian qua, hai bên đã phối hợp hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ được giao, kịp thời tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Quốc phòng hai nước, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc của mỗi nước, vì hoà bình, ổn định, phát triển bền vững của khu vực. Hai bên nhất trí thời gian tới tiếp tục phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong lĩnh vực phụ trách, trọng tâm là trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, không ngừng đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Quốc phòng hai nước về công tác quân sự, quốc phòng.

Sự khác biệt giữa người thành công và những người khác không nằm ở chỗ thiếu sức mạnh, thiếu kiến thức, mà là ở chỗ thiếu ý chí.

Bạn cần đăng ký/đăng nhập để có thể download/upload sáchBạn có thể đăng ký ngay từ bây giờ!

Kỷ niệm 60 năm Ngày Chiến thắng Ấp Bắc 02/01/1963 - 02/01/2023, Trang Thông tin điện tử UBKT Trung ương trân trọng giới thiệu bài viết tuyên truyền về sự kiện lịch sử quan trọng này; ý nghĩa của chiến thắng Ấp Bắc trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước của dân tộc ta và giá trị đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Di tích lịch sử Chiến thắng Ấp Bắc.

Bối cảnh, diễn biến và kết quả trận đánh

Thắng lợi của cao trào Đồng Khởi những năm 1959 - 1960 của quân và dân miền Nam đã “giáng một đòn bất ngờ vào chiến lược Aixenhao, làm thất bại một hình thức chính trị điển hình của chủ nghĩa thực dân kiểu Mỹ”(1), đánh bại cuộc chiến tranh “một phía” của Mỹ, đưa phong trào cách mạng ở miền Nam phát triển mạnh mẽ, đồng thời đánh sập chế độ độc tài phát xít gia đình trị Ngô Đình Diệm ở nhiều vùng nông thôn rộng lớn Nam Bộ. Trước tình hình đó, đế quốc Mỹ đã triển khai chiến lược quân sự toàn cầu mới do M. Taylo đề xướng mang tên “phản ứng linh hoạt”, trong đó có việc phát triển lực lượng thông thường, tiến hành “chiến tranh hạn chế”.

Cuối năm 1960, do tình hình cách mạng miền Nam phát triển mạnh, có nguy cơ uy hiếp chính phủ Ngô Đình Diệm, chính quyền tổng thống Mỹ Kennơđi chuyển sang thực hiện chiến lược “chiến tranh đặc biệt” để đối phó. Cuối tháng 7 năm 1961, “phái đoàn kinh tế đặc biệt” thuộc Viện nghiên cứu Stanphót do E. Stalây đệ trình kế hoạch Stalây - Tay lo “bình định” miền Nam trong vòng 18 tháng với ba giai đoạn, nhằm tiêu diệt cách mạng miền Nam. Để thực hiện kế hoạch trên, Mỹ đã tăng viện trợ quân sự, cố vấn và các đơn vị yểm trợ Mỹ (tính riêng lực lượng cố vấn, năm 1960 có 1.077 người, đến năm 1962 đã tăng lên 10.640 người bao gồm 2.360 cố vấn và 8.280 quân yểm trợ; lực lượng quân ngụy tăng từ 7 sư đoàn lên 9 sư đoàn bộ binh và các đơn vị chiến đấu khác với quân số 206.000 người vào năm 1963); tổ chức miền Nam thành các quân khu, vùng chiến thuật, khu chiến thuật; đồng thời đẩy mạnh dồn dân, lập “ấp chiến lược” nhằm triệt phá các cơ sở du kích, triển khai các chiến thuật trực thăng vận, thiết xa vận, bủa lưới phóng lao... Chúng tăng cường mở các cuộc hành quân càn quét, dùng bom đạn, chất độc khai quang đánh vào các vùng giải phóng, căn cứ kháng chiến của ta.

Tháng 01/1961, Bộ Chính trị đã ra Chỉ thị Về phương hướng, nhiệm vụ, công tác trước mắt của cách mạng miền Nam; chủ trương “đẩy mạnh hơn nữa đấu tranh chính trị, đồng thời đẩy mạnh đấu tranh vũ trang lên song song với đấu tranh chính trị, tấn công địch bằng cả hai mặt chính trị và quân sự”(2); phát động chiến tranh du kích, phá ấp chiến lược, xây dựng lực lượng vũ trang, đẩy mạnh binh vận, địch vận, tiến tới tổng khởi nghĩa lật đổ chính quyền Ngô Đình Diệm.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng miền Nam, chấp hành chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, ngày 15/02/1961, các lực lượng vũ trang miền Nam được thống nhất, lấy tên là Quân giải phóng miền Nam. Tiếp đó, Trung ương cục thành lập các trung đoàn chủ lực; phát triển lực lượng du kích, bộ đội địa phương; tổ chức hệ thống chỉ huy từ Miền xuống tỉnh, huyện, xã; xây dựng và mở rộng vùng giải phóng, vùng căn cứ nhằm tạo thế đứng chân vững chắc cho lực lượng cách mạng miền Nam, phát triển thế trận chiến tranh nhân dân, kết hợp phương châm “hai chân”, “ba mũi”; đồng thời, thực hiện chuyển từ khởi nghĩa vũ trang sang chiến tranh cách mạng, đẩy mạnh tiến công địch trên cả ba vùng chiến lược: Rừng núi, nông thôn đồng bằng và đô thị, làm thất bại các chiến lược chiến tranh của địch, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Địa bàn Ấp Bắc gồm hai ấp nhỏ là Tân Bình và Tân Thới, thuộc xã Tân Phú, huyện Cai Lậy, tỉnh Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang), cách thị xã Mỹ Tho khoảng 16km; được bao bọc bởi đồng lúa, sình lầy và kinh (kênh) rạch. Phía Nam cách Lộ 4 (nay là Quốc lộ 1) khoảng 5km, phía Tây cách 6km là Lộ 12, cách 2- 3km về phía Bắc và phía Đông là kinh Nguyễn Vãn Tiếp, Nguyễn Tấn Thành. Ấp Tân Bình và Tân Thới nối liền, tạo thành vòng cung với chiều dài khoảng 4km, rộng khoảng 400m, phía trước là cánh đồng rộng 550m, thuận tiện cho việc đổ quân và xe cơ giới cơ động. Trong ấp là nhà dân xen kẽ các vườn cây ăn trái, có các gò đất nhô ra, tạo điều kiện cho bộ đội, du kích bố trí các cụm hỏa lực. Ấp Bắc cũng là mảnh đất có truyền thống cách mạng, nhân dân tham gia khởi nghĩa Nam Kỳ từ những năm 1940. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, nơi này là căn cứ địa, một trong những lá cờ đầu của phong trào đấu tranh. Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, Ấp Bắc là địa bàn thuộc vùng giải phóng liên hoàn, nơi đóng quân của lực lượng vũ trang cách mạng.

Sau khi đánh thắng các trận càn của địch ở Vĩnh Kim (ngày 23/9/1962), Mỹ Hạnh Trung (ngày 5/10/1962), Tiểu đoàn 514 của Mỹ Tho và Tiểu đoàn 261 của Quân khu 8 hành quân về khu vực Ấp Bắc để huấn luyện cách đánh máy bay trực thăng, xe bọc thép, cách bố trí trận địa, xây dựng hệ thống công sự, trận địa trong làng, xã chiến đấu. Phối hợp với bộ đội địa phương và nhân dân huyện Châu Thành nghiên cứu, tổ chức phá ấp chiến lược Giồng Dứa, xã Long Định; chuẩn bị kế hoạch đánh địch phản kích và nhử địch càn vào cầu Kinh Năng để tiêu diệt.

Về tình hình địch, khi nhận được tin qua mạng lưới trinh sát, điệp báo, chúng phát hiện lực lượng của ta đang bố trí tại Ấp Bắc, Bộ Tư lệnh Viện trợ Mỹ tại Sài Gòn đứng đầu là tướng P.Háckin cùng Bộ Tư lệnh hành quân của quân lực Việt Nam Cộng hòa (MACV) cấp tốc vạch kế hoạch tác chiến, điều động lực lượng, phương tiện chiến tranh, tổ chức cuộc hành quân càn quét mang mật danh “Đức Thắng 1 - 63” nhằm tiêu diệt và bắt Việt cộng trong khu vực Ấp Bắc.

Trận Ấp Bắc kéo dài khoảng 20 giờ. Rạng sáng ngày 02/01/1963, máy bay trinh sát L19 của địch bay lượn ưên bầu trời Ấp Bắc dẫn đường cho bộ binh và cơ giới. Các lực lực lượng bộ binh, thiết giáp, tàu chiến chia làm 3 mũi bao vây, thực hành càn quét vào Ấp Bắc.

Sau đợt tiến công đường bộ và đường thủy không thành, chỉ huy cuộc hành quân của địch quyết định sử dụng chiến thuật trực thăng vận, dùng 5 trực thăng vũ trang UH1A yểm trợ cho 10 trực thăng chở quân CH21 đổ 2 tiểu đoàn bộ binh xuống sau ấp, hình thành hai gọng kìm bao vây lực lượng của ta.

Dự đoán trước âm mưu, thủ đoạn của địch, nắm chắc thời cơ, quân ta bất ngờ nổ súng bắn rơi tại chỗ 1 chiếc CH21; chiếc khác trúng đạn, cố bay ra khỏi vùng trời Ấp Bắc thì bị rơi. Để cứu nguy cho bộ binh, địch dùng 5 chiếc trực thăng vũ trang UH1A và pháo binh điên cuồng bắn phá vào trận địa. Đại đội 1, Tiểu đoàn 261 đã anh dũng chiến đấu bắn rơi tại chỗ 2 chiếc UH1A, bắn hỏng 1 chiếc CH21 đang đổ quân và rơi cách đó khoảng 400 mét.

Bị thất bại nặng nề trong chiến thuật trực thăng vận và qua hai đợt tiến công không thành khiến tâm lý binh lính địch hoang mang cực độ, buộc địch phải rút quân về thị xã Mỹ Tho để củng cố lực lượng và phương tiện.

Vào lúc 12 giờ 15 phút, sau khi tập kết đủ 3 tiểu đoàn bộ binh thuộc Trung đoàn 11,12 của Sư đoàn 7, địch hình thành hai mũi tiến quân vào ấp Tân Thới, được hỏa lực pháo binh và trực thăng vũ trang yểm trợ tối đa, tiến vào khu vực trận địa của Đại đội 1, Tiểu đoàn 514 Mỹ Tho. Đợi cho quân địch lọt hẳn vào trận địa mai phục, bộ đội và du kích bất ngờ nổ súng, tiêu diệt và làm bị thương khoảng 1 trung đội địch, số còn lại cố chạy thoát thân.

Để phối hợp với quân và dân Ắp Bắc, Thường vụ Tỉnh ủy và Ban quân sự Mỹ Tho sử dụng Đại đội 2, Tiểu đoàn 514 tiến công trường bắn Tân Hiệp, kìm chân địch trên Lộ 4, dùng trinh sát khống chế sân bay Thân Cửu Nghĩa. Đại đội 211B chốt giữ Ngã ba chùa Phật Đá, sẵn sàng chi viện cho Áp Bắc.

Sau thất bại liên tiếp của 3 đợt tấn công, chỉ huy quân địch quyết định sử dụng không quân dội bom napan, xăng đặc, bắn đạn cháy, rốckét... nhằm thiêu trụi các mục tiêu ở Ấp Bắc; sử dụng pháo binh bắn cấp tập vào các trận địa dọc hai bên lộ dẫn vào ấp. Vừa dứt hỏa lực dọn đường, 13 xe thiết giáp MI 13 và 1 tiểu đoàn bộ binh tổ chức đột kích chính diện Ẩp Bắc. Với tinh thần “Kiên quyết bám trụ, bám trụ đến cùng”, 75 cán bộ, chiến sĩ Đại đội 1, Tiểu đoàn 261 đã anh dũng chiến đấu, diệt 1 xe MI 13, bắn hỏng một số chiếc khác. Do súng đại liên bị hỏng, quân địch đã đột phá vào trận địa. Trước tình thế nguy nan, Tiểu đội trưởng Tiểu đội 3 cùng 2 chiến sĩ đã bật khỏi công sự, dùng thủ pháo tiêu diệt 1 xe MI 13 và anh dũng hy sinh. Bị thương vong nhiều, địch hoang mang cực độ, buộc chỉ huy cuộc hành quân phải ra lệnh giãn đội hình, xốc lại lực lượng, phương tiện.

Sau một ngày chiến đấu kiên cường, căng thẳng, quyết liệt, quân ta đã đánh bại 5 đợt tiến công của Mỹ - ngụy, hoàn thành thắng lọi nhiệm vụ được giao. Ban Chỉ huy trận đánh đã quyết định rút toàn bộ lực lượng ra khỏi Ắp Bắc, về căn cứ tỉnh ở Hưng Thạnh để bảo toàn lực lượng. Trong trận chiến đấu ác liệt này, quân và dân Áp Bắc đã mưu trí, anh dũng, tiêu diệt và làm bị thương 450 tên địch (trong đó có 11 cố vấn và nhân viên kỹ thuật Mỹ), bắn rơi 5 máy bay trực thăng, bắn hư hỏng nhiều chiếc khác; phá hủy 3 xe bọc thép MI 13, đánh chìm 01 tàu chiến trên sông. Bộ đội và du kích chỉ sử dụng khoảng 5.000 viên đạn các loại.

Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử

Chiến thắng Ấp Bắc 1963 đã đi vào lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước như một trong những chiến công oanh liệt, có ý nghĩa to lớn, cổ vũ phong trào đấu tranh cách mạng và mở ra khả năng mới cho cách mạng miền Nam tiến lên đánh bại hoàn toàn chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mỹ xâm lược. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân khu ủy, trong 2 ngày 02 và 03/01/1963, Bộ Tư lệnh Quân khu 8, Tỉnh ủy và Ban Chỉ huy quân tỉnh Mỹ Tho đã phối hợp chặt chẽ với quân và dân Ấp Bắc. 31 đội du kích, hơn 20.000 quần chúng hai bên Lộ 4 và các thị trấn Tân Hiệp, Cai Lậy, Cái Bè đã đồng loạt nổi dậy, bao vây các đồn bốt, tiến công tiêu diệt, làm bị thương hơn 150 tên địch, bắn rơi 2 máy bay trực thăng, bắn cháy và phá hỏng 16 xe quân sự; tổ chức hơn 700 đồng bào của các xã Mỹ Hạnh Đông, Mỹ Hạnh Trung, Mỹ Phước Tây kéo lên khu trù mật, bao vây các trận địa pháo, không cho chủng bắn vào xóm làng. Hơn 200 gia đình có chồng, con, anh em là binh sĩ quân đội Việt Nam Cộng hòa tham gia cuộc càn quét vào Ấp Bắc đã kéo lên bệnh viện đòi thăm người bị thương, đòi bồi thường tính mạng, đòi chấm dứt cuộc hành quân. Điều đó tác động mạnh mẽ đến cuộc càn quét của địch, góp phần tạo nên Chiến thắng Ấp Bắc oanh liệt.

Chiến thắng Ấp Bắc có nhiều ý nghĩa lịch sử:

Thứ nhất,chiến thắng Ấp Bắc gây tiếng vang lớn, giáng một đòn mạnh mẽ vào chiến thuật “trực thăng vận ”, “thiết xa vận ” của Mỹ - ngụy, góp phần làm phá sản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”; cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh cách mạng miền Nam, mở ra phong trào “Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công”được quân và dân miền Nam hưởng ứng tích cực, góp phần đẩy mạnh thế tiến công, giành được những thắng lợi ngày càng to lớn trên chiến trường.

Chiến thắng Ấp Bắc đã giáng đòn chí mạng vào tinh thần và ý chí của Mỹ - ngụy, làm sụp đổ lòng tin của quân ngụy vào vũ khí và phương tiện chiến tranh hiện đại do Mỹ cung cấp; từ đó, sức chiến đấu của địch bị giảm sút nghiêm trọng, mâu thuẫn giữa Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm ngày càng sâu sắc; hai bên công khai nói xấu, đổ lỗi thất bại cho nhau. Trước tình hình đó, Tổng thống Mỹ Kennơđi đã buộc phải mở cuộc điều tra thực trạng để nắm tình hình, tìm biện pháp giải quyết khủng hoảng ở Sài Gòn. Cuộc đảo chính, giết chết anh em Diệm - Nhu vào tháng 11/1963 là mở đầu cho cuộc khủng hoảng triền miên của ngụy quyền.

Thứ hai,chiến thắng Ấp Bắc khẳng định bước phát triển mới của nghệ thuật chỉ đạo tiến hành chiến tranh cách mạng và nghệ thuật quân sự Việt Nam, đánh dấu sự chuyển biến về chất của chiến tranh cách mạng và sự trưởng thành của lực lượng vũ trang cách mạng miền Nam.

Chiến thắng Ấp Bắc trở thành điển hình của nghệ thuật chiến tranh nhân dân, kết hợp chặt chẽ giữa đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, tiến công địch trên cả hai mặt chính trị và quân sự; kết hợp chặt chẽ ba mũi giáp công để đánh thắng kế hoạch bình định, dồn dân, lập ấp chiến lược của địch. Đây còn là điển hình của phương thức tác chiến chiến tranh nhân dân, xây dựng vùng căn cứ, mở rộng vùng giải phóng, xây dựng làng, xã chiến đấu; kết hợp chặt chẽ “hai chân”, “ba mũi” trong phong trào đấu tranh chống địch càn quét, bình định, dồn dân, lập ấp chiến lược.

Thứ ba,chiến thắng Ấp Bắc góp phần củng cố niềm tin vững chắc vào sự nghiệp cách mạng, vào đường lối kháng chiến của Đảng; cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta quyết tâm tiến lên để giành thắng lợi.Chiến thắng Áp Bắc trở thành dấu mốc quan trọng trong lịch sử đấu tranh cách mạng của nhân dân Mỹ Tho, là một sự kiện lịch sử to lớn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta.

Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Ấp Bắc là dịp để chúng ta ôn lại truyền thống lịch sử cách mạng của dân tộc, qua đó, tiếp thêm sức mạnh, bồi đắp niềm tin và lòng tự hào về Đảng quang vinh, Bác Hồ vĩ đại; tự hào về truyền thống đấu tranh bất khuất, kiên cường của dân tộc ta; về ý chí quyết chiến, quyết thắng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trước mọi kẻ thù xâm lược; quyết tâm cao, nỗ lực lớn vượt qua mọi khó khăn, thách thức, xây dựng và phát triển đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

(1)- Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, H.2002, t34, tr214.

(2)- Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, t22, tr158.

34 chiến sĩ tuyên truyền giải phóng quân

Tháng 12/1944, Lãnh tụ Hồ Chí Minh đã ra Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và giao cho đồng chí Võ Nguyên Giáp phụ trách. Bản Chỉ thị lịch sử này là một văn kiện có tính chất cương lĩnh quân sự của Đảng, đề cập một cách toàn diện đường lối quân sự của Đảng. Bản chỉ thị nhấn mạnh: Vì cuộc kháng chiến của ta là cuộc kháng chiến toàn dân, cần phải động viên toàn dân, vũ trang toàn dân, cho nên trong khi tập trung lực lượng để lập nên một đội quân đầu tiên, cần phải duy trì lực lượng vũ trang trong các địa phương cùng phối hợp hành động và giúp đỡ về mọi phương diện. Đội quân chủ lực trái lại có nhiệm vụ dìu dắt cán bộ vũ trang của địa phương, giúp đỡ huấn luyện, giúp đỡ vũ khí nếu có thể được, làm cho các đội này trưởng thành mãi lên.

Sau một thời gian khẩn trương chuẩn bị, ngày 22/12/1944, tại khu rừng thuộc huyện Nguyên Bình (Cao Bằng), Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đã chính thức làm lễ thành lập gồm 3 tiểu đội, với 34 chiến sĩ được chọn lọc từ những chiến sĩ du kích Cao - Bắc – Lạng, do đồng chí Võ Nguyên Giáp trực tiếp chỉ huy. Trong số 34 cán bộ, chiến sĩ của đội có 29 người là dân tộc thiểu số. Cụ thể, dân tộc Tày: 19 chiến sĩ, dân tộc Nùng: 8 chiến sĩ, dân tộc Mông: 1 chiến sĩ, dân tộc Dao: 1 chiến sĩ; còn lại 5 chiến sĩ người dân tộc Kinh. Đây là đơn vị chủ lực đầu tiên của lực lượng vũ trang cách mạng và là tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Quân số chỉ có 34 người với 34 khẩu súng các loại, nhưng đó là những chiến sĩ kiên quyết, dũng cảm đã được chọn lựa kỹ càng trong các đội du kích Cao - Bắc - Lạng và trong số người đi học quân sự ở nước ngoài về, hầu hết họ đã trải qua chiến đấu và ít nhiều có hiểu biết về kỹ thuật và kinh nghiệm quân sự. Là con em của các tầng lớp nhân dân bị áp bức, họ có lòng yêu nước, chí căm thù giặc rất cao. Không một người nào trong đội không mang mối hận thù với đế quốc, hoặc nhà cửa bị đốt, của cải bị tịch thu, hoặc cha, anh, chị, em bị bắt, bị bắn, còn bản thân nếu chưa trải qua lao tù thì cũng là những người đang bị truy nã, đầu bị treo giải hàng vạn đồng, hàng trăm đấu muối. Nợ nước, thù nhà, oán hờn dân tộc, căm thù giai cấp bóc lột đã siết chặt họ lại thành một khối rắn chắc, không kẻ thù nào phá vỡ nổi.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị Đội xây dựng kế hoạch tổ chức một trận đánh để “cổ vũ tinh thần đấu tranh cách mạng của cả một dân tộc đang bị nô lệ, đang sục sôi ý chí vùng lên”, đồng thời “khắc phục tình hình thiếu vũ khí trang bị” và “trận đầu nhất định phải thắng”.

Từ căn cứ địa Cao Bằng, ngay sau lễ thành lập, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đã xuất quân thực hiện chỉ thị “phải đánh thắng trận đầu” của lãnh tụ Hồ Chí Minh. Sau khi bàn bạc các phương án kỹ lưỡng Ban chỉ huy Đội quyết định phải tập kích vào đồn trại của địch để chiếm lấy đạn dược, mục tiêu là đồn Phai Khắt và Nà Ngần.

Phai Khắt là một bản nhỏ thuộc xã Tam Lọng, tổng Kim Mã (nay là xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình). Đây là bản Việt Minh “hoàn toàn”, nhân dân đều tham gia các hội Cứu quốc. Đồn Phai Khắt chính là nhà của đồng chí Nông Văn Lạc bị chúng chiếm đóng. Phai Khắt nằm lọt trong bán kính hoạt động của ta, lại xa tỉnh lỵ, huyện lỵ, xa tỉnh lộ. Hơn nữa, Đồn Phai Khắt rất gần nơi thành lập Đội, từ đỉnh Slam Cao quân ta có thể quan sát được tình hình hoạt động của đồn, do đó, đánh Đồn Phai Khắt đầu tiên là quyết định vô cùng sáng suốt để đảm bảo đánh thắng trận đầu.

Lực lượng đánh đồn gồm hai tiểu đội, dưới sự chỉ huy trực tiếp của đồng chí Văn (Võ Nguyên Giáp). Ngoài ra, còn có sự tham gia của du kích và cán bộ Việt Minh địa phương làm nhiệm vụ canh gác các ngả đường vào bản. Để đột nhập thuận lợi, đồng chí Võ Nguyên Giáp cho cả tiểu đội cải trang thành lính dõng, chuẩn bị sẵn Giấy đi tuần giả, có đóng dấu đỏ để phục vụ trận đánh.

17h ngày 25/12/1944, Trung đội trưởng Thu Sơn dẫn hai tiểu đội đến đồn Phai Khắt, trình giấy cho lính gác và tiến vào đồn một cách dễ dàng. Đội nhanh chóng chia làm hai mũi: Tiểu đội 1 đánh chiếm nơi để súng, Tiểu đội 2 bao vây đồn. Địch bị bất ngờ, trở tay không kịp, nhanh chóng đầu hàng. Trận đánh diễn ra nhanh chóng, tên Simônô từ Nguyên Bình trở về cũng bị tiêu diệt. Kết quả, ta tiêu diệt 1 tên và bắt sống 17 tên địch, thu được 17 khẩu súng, một ít đạn và quân trang.

Sau khi hạ đồn Phai Khắt, 3h giờ ngày 26/12, Đội khẩn trương hành quân tới đồn Nà Ngần (cách Phai Khắt 15km). Đồn Nà Ngần chính là nhà ở của Phó lý Pảo, xóm Nà Ngần, xã Cẩm Lý (nay là xã Hoa Thám, Nguyên Bình), nằm trên đồi cao, địa thế hiểm trở. Đồn Nà Ngần có 22 lính khố đỏ do 2 sĩ quan người Pháp chỉ huy. Do địa thế đồn Nà Ngần hiểm trở, nên Đội quyết định cải trang làm một toán lính dõng, lính khố đỏ áp giải 3 “cộng sản Mán” đến giao nộp cho quan đồn. Đúng 7h ngày 26/12/1944, đồng chí Thu Sơn cùng tổ xung phong cầm cờ tam tài dẫn ba “cộng sản Mán” vào đồn. Quân Pháp bị mắc mưu, ta nhanh chóng làm chủ đồn, tiêu diệt 5 tên, bắt sống số còn lại, thu nhiều chiến lợi phẩm. Trận đánh diễn ra nhanh chóng, 20 phút sau ta đã rút khỏi đồn địch.

Trong cả hai trận đánh, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đều sử dụng chiến thuật hóa trang tập kích. Chiến thuật đó kết hợp với yếu tố bất ngờ, bí mật, nhanh gọn khiến cho địch không kịp trở tay.

Nói về trận thắng đầu tiên của quân đội ta, Đại tá, TS. Dương Đình Lập - Chủ nhiệm bộ môn Lịch sử tổ chức quân sự - Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam cho rằng: Chiến thắng ấy có được là do quân ta đã xây dựng được ý chí quyết tâm chiến đấu, chiến thắng ngay trong lần ra quân đầu tiên. Mặc dù gặp nhiều khó khăn về nắm địch, khả năng cơ động và bảo đảm hậu cần, nhưng với quyết tâm chiến đấu cao, cán bộ, chiến sĩ trong Đội đã mưu trí, dũng cảm vào tận trong đồn để tiêu diệt, khiến chúng hoàn toàn bị bất ngờ. Không những thế, khi đồn Phai Khắt bị tiêu diệt, để bảo đảm giữ bí mật hành động, bộ đội ta tiếp tục cơ động ngay trong đêm, vượt qua hàng chục ki-lô-mét đường rừng để tiếp cận và tiêu diệt đồn Nà Ngần, làm địch không kịp trở tay đối phó. Như vậy, việc xây dựng ý chí quyết tâm chiến đấu cao cho toàn Đội có ý nghĩa quan trọng, góp phần vào chiến thắng lịch sử đầu tiên của Quân đội ta.

Cũng theo Đại tá Dương Đình Lập, việc chọn mục tiêu tiến công phù hợp, chuẩn bị tác chiến chu đáo cũng là yếu tố quan trọng làm nên thành công. Lực lượng của quân ta chỉ tương đương một trung đội, cán bộ và chiến sĩ từ nhiều nơi hợp lại, trình độ không đồng đều, sự phối hợp tác chiến chưa được thử thách qua chiến đấu, vũ khí trang bị lại thô sơ. Vì vậy, vấn đề quan trọng đặt ra là đánh vào đâu, để với một lực lượng nhỏ lại có thể giành được thắng lợi to lớn… mà ta ít bị tổn thất về người và vũ khí. Việc chọn đồn Phai Khắt và Nà Ngần làm mục tiêu tiến công đầu tiên là quyết định đúng đắn, thể hiện tầm nhìn, tư duy quân sự sáng tạo, phù hợp với khả năng lực lượng và trình độ tác chiến của ta. Lực lượng địch ở mỗi đồn khoảng 20 tên, có sĩ quan Pháp chỉ huy, trang bị vũ khí đủ, tốt, nên chúng khá chủ quan, canh gác bố phòng tương đối sơ hở. Đánh vào Phai Khắt, Nà Ngần, ta có thuận lợi là tranh thủ sự giúp đỡ của nhân dân để nắm tình hình địch và tiếp cận đánh địch. Hơn nữa, hai đồn Phai Khắt, Nà Ngần lại cách xa nhau và xa trung tâm chỉ huy của địch, nên khi đồn này bị đánh, đồn kia chưa thể biết ngay và không thể chi viện kịp thời, ta có thể nhanh chóng giải quyết trọn vẹn trận đánh.

Thêm vào đó, các chiến sĩ của ta đã dùng lối hóa trang đóng giả quân địch ở Châu đi tuần để dễ dàng đột nhập vào đồn, chiếm kho súng, buộc địch đầu hàng, nếu địch ngoan cố chống cự sẽ tiêu diệt. Đây là nghệ thuật vận dụng cách đánh mưu trí, sáng tạo và táo bạo, mang tính khoa học.